Mijn column in Milieu nr. 1 had de titel ‘Meestribbelen’. Ik bekritiseerde daarin de houding: ‘Groen lullen, maar vervuilend zakken vullen’. Dit naar aanleiding van het voornemen om Nederlandse bedrijven ook buiten Nederland te houden aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). De eerste reactie die ik op de column kreeg, was dat hij weinig ‘hoopvol’ was. 

Daar moest ik even op kauwen. Want wat betekent hoopvol in dit verband? ‘Goede verwachting gevend’ of ‘met optimistische verwachting’? Synoniemen van hoopvol zijn: rooskleurig, positief, veelbelovend. Maar ook: geruststellend, gunstig en hoopgevend. Dat laatste streef ik niet na. Wanneer een onderwerp niet de goede kant opgaat, zoals bij het internationaal duurzaam ondernemen, dan dient dit aan de kaak gesteld te worden. De lezer moet aan het eind van de column niet het gevoel krijgen dat het wel goed komt. Het moet ongemakkelijk zijn, schuren. Een milieucolumnist mag de lezer niet ‘pleasen’. Aardig gevonden worden door ‘hoopvol’ te eindigen is als ‘zachte heelmeesters die stinkende wonden maken’. De lezer mag niet, na rechtop te zijn gaan zitten, weer onderuit zakken in zijn stoel. De column ‘Meestribbelen’ was in die zin niet hoopvol, maar wel kritisch. Het idee van een Internationale MVO (IMVO)-verplichting is fantastisch! Het kan mij echter niet streng genoeg zijn. Dus in die zin is IMVO een hoopvol signaal, want veelbelovend. 

Hoopvol vind ik ook dat de mainstream media niet gaan ‘meejammeren’ bij dreigementen van vertrek uit Nederland wanneer een betekenisvolle IMVO-wet wordt aangenomen. Die ceo van Boskalis of de voorzitter van VNO-NCW voelen de tijdgeest niet aan wanneer zij betogen dat zo’n wet bedrijven het land uitjaagt. Hoopvol vind ik dat bedrijven niet meer wegkomen met vervuilende activiteiten of erbarmelijke werkomstandigheden in het buitenland en dat ze worden aangeklaagd. Hoopvol vind ik het dat er zich meer bedrijven vestigen in Nederland dan er vertrekken. Hoopvol vind ik dat bedrijven en de Nederlandse Staat kunnen worden aangeklaagd wanneer zij hun verantwoordelijkheden niet nemen. En dat rechters de Nederlandse Staat (CO₂) en Shell (CO₂ en olievervuiling Nigeria) in het ongelijk stellen. Hoopvol vind ik het dat de publieke opinie zich keert tegen de overwinsten van olie- en gasbedrijven. 

Hoopvol vind ik de ontwikkeling dat beleggingen in onduurzaamheid in toenemende mate onder druk komen te staan, vrijwillig via de code duurzaam beleggen of meer verplicht door de Sustainable Finance Disclosure Regulation van de EU. Zo heeft het ABP besloten zijn ‘fossiele portefeuille’ van de hand te doen. Een ‘game changer’ in de strijd tegen klimaatverandering zou het zijn wanneer pensioenfondsen, financiële instellingen, hedgefondsen en dergelijke niet meer beleggen in fossiel. Hoopvol vind ik verder dat ons parlement de Wet Dieren heeft aangenomen. Deze wet betekent –mits uitgevoerd – het einde van de bio-industrie. Hoopvol vind ik dat er steeds meer mensen vegetariër worden. Hoopvol vind ik het dat Extinction Rebellion rebelleert tegen het subsidiëren van het gebruik van fossiele brandstoffen. Het IMF berekende dat wereldwijd overheden 6.000 miljard dollar subsidie steken in kolen, olie en gas, tegen 80 miljard voor alternatieve energieopwekking. Hoopvol vind ik dat jonge slimme mensen Shell niet meer hoog op hun lijstje zetten als mogelijke werkgever. Hoopvol vind ik de Lightyear 2, Aptera of Squad, auto’s die op zonne-energie rijden. Het zal niet lang meer duren voordat alle fabrikanten van elektrische auto’s zonnecellen op het dak en motorkap van hun auto’s gaan plakken. 

Een eind aan fossiele subsidiering en auto’s die rijden op zonlicht. Ik kan niet wachten tot het zover is. Als energiebedrijven niet snel de bakens verzetten, dan imploderen hun aandelen. 

Hoopvol is het dat veel mensen zich inspannen voor bovengenoemde onderwerpen. Geef niet op!